Na het succes van Disneyland in Californië en Walt Disney World in Florida , ontstonden er in het jaar 1972 plannen om een soortgelijk themapark in Europa te bouwen. Onder leiding van E. Cardon Walker opende Tokyo Disneyland in 1983 met een onmiddellijk succes in Japan en vormde het een katalysator voor Europese expansie. Eind 1984 presenteerden de hoofden van Disney’s themaparkafdeling, Dick Nunis en Jim Cora, een lijst van ongeveer 1200 mogelijke Europese locaties voor het park.
In maart 1985 was het aantal mogelijke locaties voor het park teruggebracht tot nog maar slechts 4 potentiële locaties. Twee in Frankrijk en twee in Spanje. Beide landen zagen de potentiële economische voordelen van een Disney themapark en streden door het aanbieden van financieringsovereenkomsten aan Disney.
Beide Spaanse locaties waren gelegen nabij de Middellandse Zee en boden een subtropisch klimaat dat vergelijkbaar was met de Disney parken in Californië en Florida. Disney had ook interesse getoond in een site nabij Toulon in Zuid-Frankrijk, niet ver van Marseille. Het aangename landschap van die regio, evenals het klimaat, maakten de locatie tot een topconcurrent voor wat Euro Disneyland zou worden genoemd. Er werden echter dikke lagen gesteente ontdekt onder de site, wat de constructie te moeilijk zou maken. Ten slotte werd gekozen voor een locatie in het landelijke stadje Marne-la-Vallée vanwege de nabijheid van Parijs en de centrale ligging in West-Europa. Deze locatie werd geschat op niet meer dan vier uur rijden voor 68 miljoen mensen en niet meer dan twee uur vliegen voor nog eens 300 miljoen.
De Bouw van Disneyland Parijs
Michael Eisner , destijds CEO van Disney, ondertekende in december 1985 de eerste akkoordverklaring met de Franse regering voor het terrein van 20 vierkante kilometer en de eerste financiële contracten werden in de daaropvolgende lente opgesteld. De bouw begon in augustus 1988 en in december 1990 werd een informatiecentrum met de naam “Espace Euro Disney” geopend om het publiek te laten zien wat er werd gebouwd. Plannen voor een themapark naast Euro Disneyland gebaseerd op de entertainmentindustrie, Disney-MGM Studios Europe, gingen snel in ontwikkeling, gepland voor opening in 1996 met een bouwbudget van 2,3 miljard dollar.
Werknemers aanwerven
In tegenstelling tot de Amerikaanse themaparken van Disney, streefde Euro Disney naar vaste medewerkers (een geschatte behoefte van 12.000 voor het themapark zelf), in tegenstelling tot seizoens en tijdelijke parttime medewerkers. In Parijs, Londen, Amsterdam en Frankfurt werden gietcentra opgericht om het multinationale aspect van de bezoekers van Euro Disney te weerspiegelen. De Franse regering en Disney hadden echter begrepen dat er een geconcentreerde poging zou worden gedaan om de lokale Franse arbeidsmarkt aan te boren. Disney zocht werknemers met voldoende communicatieve vaardigheden, iemand dat minstens twee Europese talen beheerst (Frans en een andere) en vooral sociaal extravert. Naar aanleiding van een precedent richtte Euro Disney zijn eigen Disney University op om werknemers op te leiden. In november 1991 hadden 24.000 mensen een aanvraag ingediend.
Hotels en restaurants
Om zoveel mogelijk controle te hebben over de hotelbusiness, werd besloten dat er in het complex 5.000 hotelkamers in eigendom van Disney zouden worden gebouwd. In maart 1988 besloten Disney en een raad van architecten (Frank Gehry, Michael Graves, Robert AM Stern, Stanley Tigerman en Robert Venturi) tot een exclusief Amerikaans thema waarin elk hotel een regio van de Verenigde Staten zou verbeelden. Bij de opening in april 1992 waren er zeven hotels gebouwd met gezamenlijk 5.200 kamers. Tegen het jaar 2017 zal Euro Disney, onder de voorwaarden die zijn gespecificeerd in het contract met de Franse overheid, de bouw van in totaal 18.200 hotelkamers op verschillende afstanden van het resort moeten voltooien.
Een entertainment-, winkel- en eetcomplex gebaseerd op Walt Disney World Downtown Disney is ontworpen door Frank Gehry. Met zijn torens van geoxideerd zilver en bronskleurig roestvrij staal onder een baldakijn van lichtjes, opende het als Festival Disney (Intussen bekend als Disney Village) .
Voor een geschatte dagelijkse aanwezigheid van 55.000, plande Euro Disney om naar schatting 14.000 mensen per uur te bedienen in het Euro Disneyland-park. Om dit te bereiken werden 29 restaurants in het park gebouwd (met nog eens 11 restaurants gebouwd in de Euro Disney resorthotels en 5 op Festival Disney). Menu’s en prijzen werden gevarieerd met een overheersende Amerikaanse smaak en Disney’s precedent van het niet schenken van alcoholische dranken werd in het park voortgezet. Er werden 2100 terrasstoelen (30% van de zitplaatsen in het park) geïnstalleerd om te voldoen aan de verwachte voorkeur van Europeanen om bij mooi weer buiten te eten. In testkeukens bij Walt Disney World werden recepten aangepast aan de Europese smaak. Walter Meyer, chef-kok voor menu-ontwikkeling bij Euro Disney en chef-kok van voedselprojecten bij Walt Disney World, merkte op: “Een paar dingen die we moesten veranderen, maar de meeste tijd bleven mensen tegen ons zeggen: ‘Doe je eigen ding. Doe wat Amerikaans is. “
Een start vol protesten
Het vooruitzicht van een Disney-park in Frankrijk was een onderwerp van discussie en controverse. Critici, waaronder prominente Franse intellectuelen, hekelden wat zij beschouwden als het culturele imperialisme of ‘neoprovincialisme’ van Euro Disney en waren van mening dat het een ongezond Amerikaans type van consumentisme in Frankrijk zou aanmoedigen. Voor anderen werd Euro Disney een symbool van Amerika in Frankrijk. Op 28 juni 1992 blokkeerde een groep Franse boeren Euro Disney uit protest tegen het landbouwbeleid dat de Verenigde Staten destijds ondersteunden. Een journalist in de Franse krant Le Figaro schreef: “Ik wens met heel mijn hart dat de rebellen [Euro] Disneyland in brand zouden steken.” Ariane Mnouchkine, een Parijse regisseur, noemde het concept een “cultureel Tsjernobyl”; een uitdrukking die zou weerklinken in de media en synoniem worden met de beginjaren van Euro Disney.
In reactie daarop merkte de Franse filosoof Michel Serres op: “Het is niet Amerika dat ons binnenvalt. Wij zijn het die er dol op zijn, die zijn mode en vooral zijn woorden overnemen. ” Robert Fitzpatrick, de toenmalige voorzitter van Euro Disney SCA, antwoordde: “We kwamen niet binnen en zeiden oké, we gaan een baret en een stokbrood op Mickey Mouse zetten . We zijn wie we zijn.”
Onderwerpen van controverse waren verder onder meer de Amerikaanse managers van Disney die eisten dat Engels werd gesproken bij alle vergaderingen en de verschijningscode van Disney voor personeelsleden, die voorschriften en beperkingen opsomde voor het gebruik van make-up, gezichtshaar, tatoeages, sieraden en meer. Franse vakbonden protesteerden tegen de verschijningscode, die zij zagen als “een aanval op de individuele vrijheid”. Anderen bekritiseerden Disney als ongevoelig voor de Franse cultuur, individualisme en privacy, omdat beperkingen op individuele of collectieve vrijheden volgens de Franse wet onwettig waren, tenzij kon worden aangetoond dat de beperkingen vereist zijn voor de baan en niet verder gaan dan nodig is. Disney reageerde hierop door te zeggen dat een uitspraak die hen verbood een dergelijke arbeidsnorm op te leggen, het imago en het succes van het park op lange termijn zou kunnen bedreigen. “Voor ons heeft de verschijningscode een groot effect vanuit het oogpunt van productidentificatie”, zegt Thor Degelmann, personeelsdirecteur van Euro Disney en een geboren Californiër. “Zonder dit zouden we niet het Disney-product kunnen presenteren dat mensen zouden verwachten.”
Openingsdag
Op 12 april 1992 werd het complex officieel geopend als “Euro Disney Resort”, het eerste themapark als “Euro Disneyland”. Bezoekers werden gewaarschuwd voor chaos op de wegen en uit een overheidsenquête bleek dat een half miljoen mensen, waarvan volgens schatting 90.000 auto’s, zouden kunnen proberen het complex binnen te komen. De Franse radio waarschuwde het verkeer om het gebied te vermijden. Tegen de middag was de parkeerplaats ongeveer halfvol, wat duidt op een opkomstniveau van minder dan 25.000. Speculatieve verklaringen varieerden van mensen die gehoor gaven aan het advies om weg te blijven tot de eendaagse staking die de directe RER-verbinding met Euro Disney vanuit het centrum van Parijs verbrak.
Lastige beginjaren
In mei 1992 meldde het entertainmentmagazine The Hollywood Reporter dat ongeveer 25% van het personeelsbestand van Euro Disney – ongeveer 3.000 mannen en vrouwen – hun baan had opgezegd vanwege onaanvaardbare arbeidsomstandigheden. Het meldde ook dat de opkomst van het park ver achterbleef bij de verwachtingen. Euro Disney SCA reageerde in een interview met The Wall Street Journal, waarin Robert Fitzpatrick beweerde dat slechts 1.000 mensen hun baan hadden verlaten.
Als reactie op de financiële situatie beval Fitzpatrick dat het Disney-MGM Studios-project zou worden stopgezet totdat er een nieuwe beslissing kon worden genomen. De prijzen bij de hotels werden verlaagd.
Ondanks deze inspanningen bedroeg het dagelijkse parkbezoek in mei 1992 ongeveer 25.000 (sommige rapporten geven een cijfer van 30.000) in plaats van de voorspelde 60.000. De aandelenkoers van de Euro Disney Company zakte in een neerwaartse spiraal en op 23 juli 1992 kondigde Euro Disney een verwacht nettoverlies aan van ongeveer 300 miljoen Franse frank in het eerste bedrijfsjaar. Tijdens de eerste winter van Euro Disney was de hotelbezetting zodanig laag dat werd besloten om het Newport Bay Club hotel gedurende het seizoen te sluiten. Aanvankelijk was de hoop dat elke bezoeker ongeveer 33 dollar per dag zou uitgeven, maar tegen het einde van 1992 schatten analisten de uitgaven ongeveer 12% lager.
Pogingen om de opkomst te verbeteren, waren onder meer het serveren van alcoholische dranken bij de maaltijden in het Euro Disneyland-park, als reactie op een veronderstelde Europese vraag, die begon op 12 juni 1993 . Maar pas in 1994 vertoonde de opkomst eindelijk grote tekenen van verbetering.
In januari 1994 werd Sanford Litvack, een advocaat uit New York City en voormalig assistent-procureur-generaal tijdens het presidentschap van Jimmy Carter, aangesteld als hoofdonderhandelaar van Disney over de toekomst van Euro Disney. Op 28 februari deed Litvack een aanbod (zonder de toestemming van Eisner of Frank Wells) om de schulden tussen de schuldeisers van Euro Disney en Disney te verdelen. Nadat de banken belangstelling hadden getoond, bracht Litvack Eisner en Wells op de hoogte.
Op 14 maart, de dag voor de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering, capituleerden de banken voor de eisen van Disney. De crediteurenbanken kochten voor 500 miljoen dollar aan Euro Disney-aandelen, schonken 18 maanden rente en uitgestelde rentebetalingen voor drie jaar. Disney investeerde 750 miljoen dollar in Euro Disney en verleende opschorting van royaltybetalingen voor vijf jaar. In juni van datzelfde jaar sloot de Saoedische prins Al-Waleed Bin Talal Bin Abdulaziz Al Saud een deal waarbij de Walt Disney Company 51% van een nieuwe aandelenemissie van 1,1 miljard dollar kocht, de rest werd aan bestaande aandeelhouders aangeboden tegen lagere tarieven dan de marktprijs. , waarbij de Prins alles koopt dat niet door bestaande aandeelhouders werd overgenomen (tot een belang van 24,5%). In augustus 1994 waren alle hotels van het park volgeboekt tijdens het hoogseizoen, en op 1 oktober nam Euro Disney zijn huidige naam aan.
De jaren 1995
Op 31 mei 1995 werd een nieuwe attractie geopend in het Disneyland Park. Space Mountain – De la Terre à la Lune was gepland sinds het begin van Euro Disneyland, maar was gereserveerd voor een heropleving van het algemeen belang. Met een herontwerp van de attractie (die in 1975 in première ging in Walt Disney World’s Magic Kingdom ) inclusief een ‘kanon’-lanceersysteem en een soundtrack tijdens de rit, werd de attractie van 100 miljoen dollar gewijd tijdens een ceremonie die werd bijgewoond door beroemdheden zoals Elton John , Claudia Schiffer en Buzz Aldrin.
Op 25 juli 1995 rapporteerde Euro Disney SCA haar allereerste kwartaalwinst van 35,3 miljoen dollar. Op 15 november werden de resultaten voor het boekjaar eindigend op 30 september bekendgemaakt; in één jaar tijd was het bezoekersaantal van het themapark gestegen van 8,8 miljoen naar 10,7 miljoen – een stijging van 21%. De hotelbezetting was ook gestegen van 60 naar 68,5%. Na aflossingen van schulden sloot Disneyland Paris het jaar af met een nettowinst van 22,8 miljoen dollar.
De begin jaren van 2000
Op 16 maart 2002 veranderde het resort zijn naam in Disneyland Resort Paris en opende het Walt Disney Studios Park zijn deuren voor het publiek. Met 27 hectare is het een vervolg op een eerder, nooit gerealiseerd concept; de Disney-MGM Studios Europe. Dat jaar maakten Euro Disney SCA en de Walt Disney Company opnieuw een jaarlijkse winst voor Disneyland Resort Paris bekend. Het heeft echter in de drie daaropvolgende jaren een nettoverlies geleden en het park heeft vanaf 2007 een schuld van ongeveer 2 miljard dollar. In 2005 stemde de Walt Disney Company ermee in om alle schulden aan de Walt Disney Company die Euro Disney SCA op 12 april had gemaakt, af te schrijven. In 2007 vierde het resort zijn 15e verjaardag. De Once Upon a Dream Parade ging in première tijdens de vieringen.
In het aprilnummer van het vakblad Park World werden de volgende schattingen van het aantal aanwezigen voor 2006 gerapporteerd, opgesteld door Economic Research Associates in samenwerking met TEA (voorheen de Themed Entertainment Association):
Disneyland Park, 10,6 miljoen bezoeken. (nr. 5 wereldwijd)
Walt Disney Studios, 2,2 miljoen bezoeken.
Terroristische aanslagen in Frankrijk
Op 14 november 2015 werden de themaparken van het resort gesloten uit respect en als onderdeel van de nationale rouwdagen in Frankrijk na de terroristische aanslagen in Parijs.
The Walt Disney Company neemt Disneyland Parijs over
Sinds juni 2017 is Euro Disney SCA volledig overgenomen door de Walt Disney Company en geïntegreerd in de Parks and Resorts-divisie, waardoor de Walt Disney Company de enige eigenaar is van Disneyland Paris.
Een wereldwijde pandemie door het Corona virus
Tussen 12 maart en 15 juli 2020 werd het hele resort gesloten in een poging om de aanhoudende Covid-19-pandemie te bestrijden. Het resort werd opnieuw gesloten op 30 oktober vanwege een tweede lockdown in Frankrijk en zou gesloten blijven tot 12 februari 2021. Deze datum werd opnieuw uitgesteld naar 2 april 2021. Omdat de situatie in Europa nog steeds niet stabiel was in maart 2021 en er reisbeperkingen in bepaalde Europese landen gelde, besloot Disneyland Parijs ook nog na 2 april 2021 gesloten te blijven en pas opnieuw een datum te geven wanneer men zeker zou zijn definitief open te kunnen blijven.
2022 een record jaar voor Disneyland Parijs
Nadat Disneyland Parijs twee moeizame jaren achter de rug heeft vanwege de coronapandemie lijkt 2022 een succes jaar voor Disneyland Parijs te zijn. Ze halen namelijk een recordomzet van 2,4 miljard euro binnen. De operationele winst hieruit bedroeg hierdoor maar liefst 47 miljoen euro. Een absoluut record voor Disneyland Parijs en The Walt Disney Company brengt zelfs Disneyland Parijs naar voor als internationaal succes.
Disneyland Parijs behaalde amper winst, dus het is niet zo vanzelf sprekend dat men in 2022 de kaap van 47 miljoen euro operationele winst behaalde. De beginjaren waren zeer zwaar en ook de jaren erna waren niet altijd even winstgevend. De omkeer leek vooral te komen sinds 2017 waar The Walt Disney Company het volledig voor het zeggen heeft in Disneyland Parijs want slechts 2 jaar later in 2019 werd er voor het eerst in 10 jaar namelijk operationele winst geboekt. 2020 en 2021 waren dan weer uitzonderingen vanwege de corona pandemie.
Lees ook: De tijdlijn van Disneyland Parijs